De Toeareg-opstand van januari 2012, de overhaaste terugtrekking van het Malinese leger en de autoriteiten uit het noorden van het land, gevolgd door het omverwerpen van de regering van Amadou Toumani Touré (ATT) in maart 2012 hebben Mali in een diepe crisis gestort die de hele wereld verraste. Hoe is dit land, dat lange tijd werd voorgesteld als een voorbeeld van de democratie en vrede in West-Afrika, verzeild kunnen raken in een opeenvolging van opstanden en politieke crisissen tegen een achtergrond van algemene onveiligheid en internationaal jihadisme? Hoewel Mali bekend staat om zijn consensuscultuur, stond de moderne Malinese staat, die zelf ontstaan is uit het uiteenvallen van de Mali-federatie, meermaals op de rand van splitsing. De ECOWAS reageerde snel op de staatsgreep van kapitein Sanogo: ze veroordeelde streng de machtsovername met wapens en riep de leden van de gemeenschap op om snel en gecoördineerd te reageren. De internationale gemeenschap en de Westerse staten daarentegen trokken zich bijna een jaar lang terug in hun cocon van afwachten, verlegenheid en vraagstellingen, tot uiteindelijk de Franse operatie Serval werd opgezet in januari 2013. De voortekenen van de crisis waren echter al aanwezig en hoewel hun diepte en destabiliserende potentieel nog niet grondig onder de loep waren genomen, waren vele van deze tekenen reeds gekend. Deze studie richt zich dus op het “vroegere” Mali, op de “gouden jaren” – zoals ze soms wel worden genoemd –, toen politieke, sociale, economische en regionale ontwikkelingen onopgemerkt werden bestendigd en enkel nog wachtten op de ideale samenloop van omstandigheden om te kunnen leiden tot een implosie.
Veiligheid & Strategie 151 downloaden(Alleen beschikbaar in het Frans)
Onderzoekslijn: Sahel en Subsaharisch Afrika
Bron foto: EU Civil Protection and Humanitarian Aid on Flickr
Veiligheid & Strategie 151
La crise malienne de 2012 :
chronique d’une catastrophe annoncée