Deze e-Note beschrijft op welke manier de export van Russisch aardgas naar de verschillende EU landen lange tijd een cruciaal onderdeel is geweest in de buitenlandse en binnenlandse machtspolitiek van het Kremlin. De pijpleidingen die het blauwe goud naar de Europese klanten van Gazprom vervoerden, gaven ook meer gewicht aan landen die ze doorkruisten, zoals Oekraïne. De Europese aardgassector doorstond de voorbije vijftien jaar echter een zeer tumultueuze periode. De EU nam het Derde Energiepakket aan, wat resulteerde in de liberalisering van de aardgasmarkt. Wat betreft dure investeringen in gastransportinfrastructuur, hebben sommige landen pijpleidingen aangelegd naar nieuwe leveranciers om hun strategische buitensporige afhankelijkheid van Russisch gas op te vangen. Andere klampten zich dan weer vast aan hun import van Russisch gas door traditionele transitlanden te omzeilen via de Nord Stream-pijpleidingen. Bovendien stelde technologische innovatie landen wereldwijd in staat om over te stappen op vloeibaar aardgas, wat ervoor zorgde dat gas per schip vervoerd kon worden.

Deze e-Note stelt dat dit alles geleid heeft tot een strategische verschuiving van een markt die gedomineerd werd door gepolitiseerde langetermijncontracten naar een vrijemarktdynamiek. Vervolgens bestudeert ze hoe de handel in aardgas Oekraïne ertoe aanzette de Russische oblast Kursk binnen te vallen. Ten slotte analyseert ze de gevolgen voor het toekomstige verloop van de Russisch-Oekraïense oorlog alsook de mogelijkheid op verdere spanningen in de bredere Centraal en Oost-Europese regio.

e-Note 63 downloaden

(Alleen beschikbaar in het Engels)

Onderzoekslijnen: Europa; Eurazië

© Image purchased under Standard License from Shutterstock.com, reference order ID CS-0A32D-286B.

e-Note 63

The Importance of Natural Gas Trade
for the War in Ukraine

Simon VAN HOEYMISSEN