IRSD-KHID-RHID

In 2010 beslisten de lidstaten van het Atlantische Bondgenootschap een capaciteit op te bouwen om het grondgebied tegen ballistische raketten te verdedigen (ballistic missile defence, BMD). Deze capaciteit maakt nu ook deel uit van de NAVO‑missies inzake collectieve defensie. Raketafweer, een technologische uiting van “afschrikking door ontkenning”, heeft als doel de strategische berekeningen van mogelijke tegenstanders te bemoeilijken, zonder daarom de absolute veiligheid van het grondgebied van het Atlantische Bondgenootschap te kunnen garanderen.
Ondanks herhaalde herinneringen van de Alliantie over de pure defensieve aard van haar BMD-project, uiten critici en tegenstanders die geen lid zijn van de NAVO regelmatig kritiek op het project, omdat het offensieve doelstellingen zou nastreven die het militaire evenwicht in het gedrang kunnen brengen. Moskou beweert van zijn kant dat het raketafweersysteem van de NAVO niet enkel gericht is op de verdediging van het grondgebied van de Alliantie tegen landen die de nucleaire proliferatietoer zijn opgegaan. Volgens Rusland ondermijnt het systeem van de NAVO het hele concept van afschrikking en vormt het een bedreiging voor de territoriale veiligheid van het land. We stellen vast dat het raketafweersysteem van het Atlantische Bondgenootschap centraal staat in talrijke controverses.
De bezorgdheid en verwijten van bepaalde landen rond raketafweer ter verdediging van het grondgebied hebben de NAVO er niet van weerhouden deze verder te ontwikkelen en te integreren. Zo werd in juli 2016 het initieel operationeel vermogen bereikt. Op structureel vlak omvat de huidige NAVO‑verdediging tegen ballistische raketten nationale raketafweercapaciteiten en middelen binnen een brede commando- en controlearchitectuur. Meerdere Geallieerden hebben daarom een bijdrage geleverd of hebben aangekondigd systemen te willen aanschaffen om te integreren in het NAVO project. De invasie van Oekraïne heeft de bezorgdheid van het Atlantische Bondgenootschap over het risico op een ballistische raketaanval opnieuw aangewakkerd en bevestigt dat een dergelijke installatie onvermijdelijk is als aanvulling op de nucleaire afschrikking. De Russische agressie heeft aanzet gegeven tot het Duitse initiatief van juni 2022 om een nieuwe bijdrage te leveren aan het NAVO raketafweersysteem. Dit initiatief resulteerde in de ondertekening van een gezamenlijke intentieverklaring op 13 oktober om het programma Europe Sky Shield, waaraan België wil deelnemen, te verwezenlijken.
Om ons meer inzicht te bieden in dit onderwerp, verwelkomen we met genoegen de heer Jakub Cimoradsky, consultant gespecialiseerd in defensie en voormalig NAVO‑adviseur inzake BMD, en dr. Mauro Gilli, hoofdonderzoeker militaire technologieën aan het studiecentrum voor veiligheid aan de Eidgenössische Technische Hochschule Zürich. Beide sprekers zullen hun visies toelichten op de plaats van raketafweer in de NAVO strategie en op de toekomstige ontwikkelingen in een veiligheidssituatie die wordt gekenmerkt door de terugkeer van oorlog in Europa.

Uitnodiging downloaden

Onderzoekslijnen: Veiligheids- en defensiearchitectuur ; Defensie-capaciteiten en –technologieën ; Trans-Atlantische betrekkingen

© Bron afbeelding: NAVO