IRSD-KHID-RHID

Nu de koolwaterstofprijzen de pan uit rijzen, maken België en Europa zich op voor een zeer strenge winter en richten ze zich voornamelijk tot het Midden-Oosten om hun bevoorrading zoveel mogelijk te diversifiëren. Momenteel vinden er in deze naburige regio op dat vlak echter ingrijpende wijzigingen plaats. Terwijl olie uit de Perzische Golf sinds de Tweede Wereldoorlog centraal staat in geostrategische kwesties, is het zwaartepunt de afgelopen jaren immers aanzienlijk verschoven naar het gas in het oostelijke Middellandse Zeegebied.
Sinds de eerste succesvolle opsporingen bij de millenniumwisseling, heeft Israël zich geleidelijk aan geprofileerd als de voornaamste winnaar van dit providentiële manna. De meeste kuststaten in de regio blijven echter niet achter, want Griekenland, Turkije, Cyprus, Libanon, de Gazastrook, Egypte en Libië hebben zelf onlangs ook gasreserves ontdekt – zij het van verschillende grootte – onder de zeebodem van hun respectieve territoriale wateren. Hoewel deze nieuwe ontginbare hulpbronnen als geroepen komen in een regio die economisch is verwoest door de COVID-19-pandemie en de oorlog in Oekraïne, brengen zij ook hun eigen uitdagingen en dilemma’s met zich mee.
Hoewel de “EastMed”-pijpleiding, die Israëlische velden met de Europese markt verbindt, sinds 2020 een mijlpaal vormt in het nieuwe mediterrane energieparadigma, heeft ze ook de spanningen rond de zeegrenzen tussen Athene en Istanbul enerzijds en tussen Beiroet en Tel Aviv anderzijds opnieuw doen oplaaien. In het kielzog daarvan zijn nieuwe allianties (Turkije-Libië) en tegenallianties (Griekenland-Egypte) ontstaan tussen lokale actoren, terwijl steeds meer regionale en mondiale actoren zichzelf uitnodigen in het mare nostrum.
Om de belangrijkste veranderingen in het oostelijke Middellandse Zeegebied te duiden, verwelkomen wij met genoegen mevrouw Laury Haytayan, directeur van het departement Midden-Oosten en Noord-Afrika aan het Natural Resource Governance Institute (NRGI), en dr. Nicolas Mazzucchi, onderzoeksdirecteur aan het Centre for Strategic Studies (CESM) van de Franse marine.